در وصف دانشگاه‌های آلمان و سطح علمی بالای آنها بسیار شنیده‌ایم؛ همین کیفیت بالای تحصیل در دانشگاه‌های آلمان و هزینه‌های پایین و گاهی رایگان تحصیل در این کشور، مشتاقان بسیاری را به خود جذب کرده که ترغیب شده‌اند تا وطن خود را ترک و به آلمان مهاجرت کنند. در این مطلب قصد نداریم تا از کیفیت و چگونگی تحصیل در دانشگاه‌های آلمان صحبت کنیم، بلکه این بار به مدرسه‌ها و کیفیت آموزش در مدارس این کشور می‌پردازیم.
مدرسه های آلمان
اصولاً دو نوع مدرسه در آلمان وجود دارد: مدارس دولتی و مدارس بین المللی. البته مدارس دو زبانه یا خصوصی هم هستند که چندان عمومیت ندارند و عمده فعالیت‌شان نیز در قالب مدارس بین المللی است. بیشتر تمرکز خانواده‌ها هم بر روی همین دو نوع مدرسه دولتی و بین المللی است. با بررسی معایب و مزایای مدرسه‌های دولتی، خانواده‌هایی که قصد دارند فرزند خود را به مدرسه ای در آلمان بفرستند را راهنمایی می کنیم.
مزایا و معایب تحصیل در مدارس دولتی آلمان
بطور کلی استاندارد تحصیلات در کشور آلمان در سطح بسیار بالایی است اما اگر می‌خواهید یک راه مناسب برای ادغام با مردم و فرهنگ آلمان برای فرزندتان مهیا کنید، بهتر است از مدارس دولتی استفاده کنید. آموزش در مدارس دولتی آلمان رایگان است، حتی برخی از مدارس دولتی ممکن است کمک‌هایی را نیز برای کودکان خارجی که می‌خواهند زبان آلمانی بیاموزند، ارائه دهند. در واقع این مدارس برای افرادی که قصد اقامت بلندمدت در آلمان را دارند عالی است. بچه‌ها به خصوص در سنین پایین‌تر به خوبی با زبان آلمانی آشنا شده و فرهنگ این کشور را هضم میکنند. با فرستادن بچه‌ها به این مدارس و عدم پرداخت شهریه، هزینه‌ها هم به طرز چشمگیری کاهش پیدا خواهد کرد.
در عین حال ایراداتی هم به مدرسه‌های دولتی آلمان وارد است از جمله اینکه اگر فرزند شما در سنین نه چندان پایین تحصیل در یک مدرسه آلمانی زبان را شروع کند اما آلمانی را بخوبی بلد نباشد، در یادگیری دروس و دوست یابی دچار مشکل میشود و چه بسا مجبور شود آن سال تحصیلی را دوباره تکرار کند! چرا که مدارس دولتی بنا را بر این می‌گذارند که همه دانش‌آموزان زبان آلمانی را بخوبی می‌دانند.
نکته دیگر اینکه مدارس دولتی فقط در شیفت صبح و یا بهتر بگوییم فقط روزها دایر هستند و این شرایط را برای والدینی که به هر دلیل نتوانند فرزندشان را بموقع به مدارس برسانند و برگردانند، و یا اگر دائم در سفر باشند و نیاز باشد کسی بصورت شبانه روزی از فرزندشان مراقبت کند و به درس‌های او رسیدگی کند، ایجاد مشکل می‌کند. مدارکی هم که پس از فارغ التحصیلی از مدارس دولتی آلمان به دانش‌آموزان ارائه میشود، ممکن است در همه کشورها یا مراکز علمی آموزشی دیگر، معادل سازی نشود! فعالیت‌های تفریحی-گردشی و برنامه‌های کمک آموزشی هم که جای چندانی در این نوع مدارس ندارند. در آخر اینکه مدارس دولتی معمولاً مختلط هستند و اگر خواهان مدارس تک جنسیتی هستید باید به سراغ مدارس خصوصی بروید.
مزایا و معایب تحصیل در مدارس بین المللی آلمان
مدرسه‌های بین المللی جای خوبی برای ادامه تحصیل فرزند شما خواهند بود به شرط اینکه توان پرداخت شهریه‌های این مدارس را داشته باشید. اگر قصد اقامت دائم و طولانی مدت در آلمان را ندارید یا مایل هستید در آینده فرزندتان را برای دانشگاه و یا کار و زندگی به کشوری غیر از آلمان بفرستید، بهتر است او را در مدارس بین المللی ثبت نام کنید تا بعدها بتواند با سهولت بیشتری مدرکش را معادل‌سازی کند؛ چرا که مدارک ارائه شده از این موسسات اعتبار بیشتری برای معادل‌سازی دارد. از دیگر محسنات مدارس بین المللی این است که به علت تراکم کمتر دانش‌آموزان، هم زبان آلمانی به آنها بهتر و با حوصله بیشتر آموزش داده میشود، و هم این شانس وجود دارد که با زبان مادری‌شان نیز درس‌هایی به آنها آموزش داده شود. برنامه‌هایی که برای دانش‌آموزان در این مدارس تدارک دیده میشود، تنوع بیشتری دارد و البته ساعات آموزشی نیز کمی طولانی‌تر است.
مدارس بین المللی، گزینه‌ای مناسب برای مهاجران و فرزندان آنها
اگر به همراه خانواده به آلمان مهاجرت کرده اید و قصد دارید تا فرزندتان را به مدرسه بفرستید، دو انتخاب پیش روی شماست: مدارس دولتی و مدارس بین المللی. پیشنهاد میشود که مدارس بین المللی آلمان را انتخاب کنید تا فرزند شما از کیفیت بالای آموزش، در محیطی بین المللی بهره‌مند شوید.
مسلماً شما نیز از آن دسته والدینی هستید که می‌خواهند فرزندشان بهترین آموزش با بالاترین کیفیت را داشته باشد و بتواند بعدها از تحصیلات خود در جهت ارتقا موقعیت‌های دیگر زندگی بهره‌مند گردد. ثبت نام در مدارس بین المللی مزایایی دارد که حتی مدارس دولتی آلمان از آنها بی بهره اند!
چهار دلیل عمده برای ثبت نام در مدارس بین المللی آلمان
مدارس بین المللی آلمان، برنامه درسی و اصولی دارند که طبق نظر شورای عالی آموزش ملی این کشور تهیه و تصویب شده و برنامه‌های مطالعاتی آن کاملاً معتبر و استاندارد است. بنابراین، با فرستادن فرزند خود به چنین مدارسی، آسوده خاطر باشید که به صورت کاملاً حرفه‌ای آموزش خواهد دید.
معمولاً در مدارس دولتی به علت تعداد زیاد دانش‌آموزان و فضای بزرگ‌تر کلاس، معلم وقت و توجه محدودتری به هر دانش آموز اختصاص دهد و آموزش برای تعداد بالایی از دانش‌پذیران در سطحی متوسط اتفاق می‌افتد؛ اما در مدارس بین المللی به علت تراکم کمتر دانش‌آموزان در کلاس‌ها، معلمین وقت و انرژی بیشتری برای رسیدگی به هر دانش‌آموز دارند و کیفیت آموزش بسیار بالاتر از مدارس دولتی است.
برای یک تازه وارد به آلمان و مهاجر از کشوری که تفاوت‌های بسیاری با آلمان و فرهنگ اروپایی دارد، بسیار مهم است که هر چه سریعتر با محیط جدید ارتباط برقرار کرده تا بتوانید راحت‌تر به کار، زندگی و تحصیل در آلمان بپردازید. این تغییر برای کودکان مهم‌تر است چرا که از یک طرف ذهن آنها برای پذیرش الگوها و محیط جدید بازتر و منعطف‌تر است، و از طرف دیگر شرایط ممکن است کمی برای آنها سخت و مبهم بوده و نیاز به کمک داشته باشند. با حضور در مدارس بین‌المللی که متشکل از دانش‌آموزانی است که از مناطق مختلف جهان به آلمان آمده‌اند، این فرصت عالی برای فرزند شما به وجود می‌آید که به معاشرت با سایر هم‌سالان خود بپردازد و با زبان‌ها و فرهنگ‌های خارجی خود را سازگار کند.
در مدارس سنتی و دولتی، تعداد برنامه‌های خارج از درس نظیر اردو، سرگرمی و برنامه‌های تفریحی کم است و معمولاً مدارس دولتی وقت و هزینه محدودی برای انجام این امور دارند، اما قضیه در مدارس بین المللی کاملاً متفاوت است! فعالیت‌های خارج از برنامه مدرسه های بین المللی در درجه اول در جهت غنی سازی تحصیلی صورت می‌گیرد و درجه دوم با ایجاد موقعیت‌های جذاب و واقعی برای دانش‌آموزان سعی میشود تا آنها را اجتماعی‌تر و فعال‌تر نگه دارد. در واقع در مدارس بین المللی پیمانکارانی وجود دارند که وظیفه‌شان خلق کلاس‌های فوق برنامه برای درگیر کردن ذهنی دانش‌آموزان است.
انواع دوره‌های تحصیلی در مقطع دبیرستان مدارس خصوصی و دولتی
دوره ابیتور
در این دوره، دانش آموزان دو سال اخر تحصیل خود را در دبیرستان‌های آلمان برای اخذ مدرک ابیتور می‌گذرانند و پس از گذراندن سالهای 11 و 12 (گاهی 13) تحصیل خود در این مدارس، مدرکی را به نام ابیتور دریافت میکنند. پس از فارغ‌التحصیلی از دوره ابیتور، به شرط اخذ نمرات قابل قبول، دانش‌آموزان می‌توانند در دانشگاهای آلمان مشغول به تحصیل شوند. زبان تدریس این دوره آلمانی است و در مدارس دولتی و خصوصی آلمان ارائه میشود.
دوره‌های بین‌المللی
این دوره که با نام‌های IB( international baccalaureate) یا A-Levels نیز شناخته میشود مدرک فارغ‌التحصیلی از دبیرستان‌های آلمانی میباشد و به دانش‌آموزانی که این دوره را می‌گذرانند، امکان تحصیل در دانشگاه‌های بین‌المللی سراسر جهان و همچنین دانشگاه‌های آلمان را می‌دهد. زبان تدریس در این دوره انگلیسی میباشد و فقط مدارس خصوصی این دوره را ارئه می‌دهند.
برای ورود به مدارس آلمان چه مراحلی را باید طی کرد؟
تکمیل مدارک پذیرش
با تکمیل و ارسال فرم پذیرش به همراه مدرک زبان فرآیند اخذ پذیرش فرزند شما شروع میشود. برای طی تمام مراحل اخذ پذیرش میتوانید از مشاوره و راهنمایی متخصصین ما در این امر بهره‌مند شوید.
ارسال فرم پذیرش
هرچه مدارک را سریعتر و کامل تر به دست متولیان امر در آلمان برسانید، سریعتر جواب پذیرش فرزند خود را می‌گیرید.
پس از اخذ پذیرش
در صورتی که فرزند شما پذیرش بگیرد، وی وارد یک فصل جدید از زندگی خود خواهد شد. تمامی اطلاعات مربوط به این موضوع به شما ارسال خواهد شد. بدیهی است که برای ورود به آلمان، فرزند شما نیازمند اخذ ویزای تحصیلی خواهد بود. متخصصان ما، در فرآیند اخذ ویزا و همچنین در حمایت شما در مهاجرت به آلمان، به شما کمک خواهند کرد. آنها در کنار شما قرار خواهند گرفت و در تمام مراحل مربوط به اخذ ویزا و سفر شما به آلمان همراهی خواهند کرد.
مدارک مورد نیاز برای اخذ پذیرش
برای اخذ پذیرش از دبیرستان‌های کشور آلمان باید مدارک زیر را ارائه دهید:
- شناسنامه
- پاسپورت
- سوابق پزشکی
- بیمه
- توصیه نامه یکی از معلمان مقطع قبلی
- بسته به تصمیم شما در مورد دوره ابیتور یا IB مدرک زبان آلمانی یا انگلیسی نیز مورد نیاز خواهد بود برای مدرک آلمانی حداقل سطحB1-B2 مورد نیاز است.
- شهریه برای مدارس دولتی در آلمان رایگان است اما ورود به این مدارس نیازمند سطح زبان آلمانی بسیار قوی و همچنین سابقه تحصیلی خیلی عالی میباشد
شهریه مدارس خصوصی در سال از12000تا 25000 یورو متغیر میباشد که البته یک هزینه محل اقامت و خورد و خوراک نیز به آن اضافه میشود که مبلغ آن سالی 12000 تا 25000 یورو در سال است. بنابراین هزینه یک سال تحصیل در مدارس خصوصی آلمان 25000 تا 50000 یورو میباشد.
- کارنامه سالهای قبلی و البته مصاحبه که معمولا به صورت آنلاین میباشد
- ویزای تحصیلی. شهروندان اتحادیه اروپا نیازی به اخذ ویزای تحصیلی ندارند.
البته، بسته به مدرسه مورد نظر ممکن است مدارک دیگری نیز نیاز به ارائه داشته باشند. هرچند تمامی مدارک را در طول سال تحصیلی هم میتوانید ارسال کنید اما هرچه سریعتر مدارک به دست مدرسه برسد، در مورد مسائل مربوط به پذیرش و اقامت، سریعتر تصمیم‌گیری خواهد شد. بعضی از مدارس حق تقدم را در امر پذیرش لحاظ میکنند.
در طول مدت تحصیل اقامت دانش آموزان به چه صورت خواهد بود؟
در صورت اخذ پذیرش از مدارس شبانه روزی محل اقامت دانش‌آموزان مشخص است و آنها در خوابگاه‌های مشخص شده که مجهز به امکانات مورد نیازشان است مستقر خواهند شد.
در صورتی که پذیرش از مدارس روزانه دریافت کنید، خانواده‌های آلمانی که توسط مدارس تایید شده‌اند، شما را به عنوان عضوی از خانواده خود قبول کرده و تمام مسئولیت‌های مربوط به شما را در طول سال تحصیلی بر عهده می‌گیرند. آنها تمامی امکانات لازم برای شما را فراهم میکنند و شما نیز به عنوان یک عضو از این خانواده، مسئولیت‌های محول شده را برعهده می‌گیرید.
این خانواده می‌تواند یک زوج جوان یا سالخورده با یا بدون فرزند باشد و یا حتی ممکن است یک فرد تنها باشد که داوطلبانه تصمیم گرفته است به عنوان مراقب دانش‌آموزان بین‌المللی فعالیت کند. در صورتی که دانش‌آموزان تصمیم بگیرند با خانواده انتخاب شده زندگی نکنند، یک خانواده دیگر مسئولیت نگهداری از آنها را بر عهده خواهد گرفت.
هزینه‌های تحصیل در مدارس دولتی و بین المللی در آلمان
برخلاف مدارس دولتی کشور آلمان که تحصیل در آنها رایگان است، برای تحصیل در مدارس بین‌المللی در این کشور باید شهریه پرداخت شود. با این حال، شهریه مدارس بین‌المللی آلمان نسبت به مدارس مشابه در فرانسه، انگلستان و آمریکا بسیار کمتر است. هزینه‌های مدارس بین‌المللی متغیر است و به وابستگی به کلاس‌های فوق‌برنامه و فعالیت‌های غیرتحصیلی مختلف متفاوت میباشد. به طور کلی، هزینه‌ها به دو بخش تقسیم میشود: هزینه‌های شهریه مربوط به پایه‌های اول تا هشتم و هزینه‌های شهریه مربوط به پایه‌های نهم تا دوازدهم، که پایه‌های ۹ تا ۱۲ در تمامی مدارس بین‌المللی گران‌تر هستند.
نکته حائز اهمیت این است که اگر مشتاق ثبت نام فرزند خود در یک مدرسه بین المللی باشید اما به دلیل سطح درآمد کم نتوانید همه هزینه‌های این مدارس را تامین کنید، می توانید از قانونی به عنوان “کاهش شهریه” استفاده کنید! در اینصورت با عنوان کردن سطح درآمد خود، و اثبات عدم توانایی در پرداخت کل مبلغ شهریه، میتوانید از تخفیفات بسیار خوبی در این گونه مدارس بهره مند شوید.
بهترین مدارس بین المللی در آلمان و هزینه‌های آنها
در آلمان طیف گسترده‌ای از مدارس بین المللی وجود دارد و انتخاب‌های متنوعی برای والدین در دسترس است. در ادامه فهرستی از مدارس برتر آلمان و میزان هزینه‌های آنها معرفی می شوند:
۱- مدرسه بین المللی مونیخ
متوسط شهریه سالانه برای پایه‌های یکم تا هشتم ۱۵،۴۰۰ یورو
برای پایه‌های نهم تا دوازدهم ۱۹،۷۰۰ یورو
۲- مدرسه بین المللی براندسبورگ برلین
متوسط شهریه سالانه برای پایه‌های یکم تا هشتم ۱۵،۵۰۰یورو
برای پایه‌های نهم تا دوازدهم ۱۸،۲۰۰ یورو
۳- مدرسه بین المللی فرانکفورت
متوسط شهریه سالانه برای پایه‌های یکم تا هشتم ۲۱،۸۰۰ یورو
برای پایه‌های نهم تا دوازدهم ۲۴،۵۰۰ یورو
۴- مدرسه بین المللی اشتوتگارت
متوسط شهریه سالانه برای پایه‌های یکم تا هشتم ۱۵،۴۰۰ یورو
برای پایه‌های نهم تا دوازدهم ۱۷،۰۰۰ یورو
۵- مدرسه بین المللی لایپزیگ
متوسط شهریه سالانه برای پایه‌های یکم تا هشتم ۴۵۰۰ یورو
برای پایه‌های نهم تا دوازدهم ۱۰،۰۰۰ یورو
۶- مدرسه بین المللی بن
متوسط شهریه سالانه برای پایه‌های یکم تا هشتم ۵۰۰۰ یورو
برای پایه‌های نهم تا دوازدهم ۹۰۰۰ یورو
۷- مدرسه بین المللی برمن
متوسط شهریه سالانه برای پایه‌های یکم تا هشتم ۱۲،۲۰۰ یورو
برای پایه‌های نهم تا دوازدهم ۱۶،۲۰۰ یورو
۸- مدرسه بین المللی هانوفر
متوسط شهریه سالانه برای پایه‌های یکم تا هشتم ۱۳،۰۰۰ یورو
برای پایه‌های نهم تا دوازدهم ۱۴،۵۰۰ یورو
سوالات متداول درباره مدارس آلمان
بسیاری از مدارس آلمانی از سال اول شروع به تدریس زبان انگلیسی میکنند. مدارس دو زبانه نیز به طور اختصاصی به این آموزش می پردازند؛ اما اولویت در تدریس سیستم آموزشی، زبان آلمانی است، مگر در مدارس دو زبانه.
برنامه خاص و ثابتی در این زمینه وجود ندارد و تعداد روزهای حضور در مدرسه مثل دانشگاه و کالج، بسته به درس و کلاس و سایر موارد است اما در کل دانش‌آموزان باید بین ۱۸۷ تا ۱۹۰ روز در مدرسه حاضر شوند. در این زمینه، برنامه‌ریزی‌های آموزشی و کلاس‌های فوق برنامه و یا خصوصی دولتی بودن مدرسه نیز نقش دارد.
بله! حتی در پایه‌های اول و مدارس پیش دبستانی نیز حداقل ۴۵-۳۰ دقیقه تکلیف مدرسه در روز برای دانش‌آموزان در نظر گرفته شده است.
در آلمان خارج کردن دانش‌آموزان از مدرسه در ساعات درسی به شدت نهی شده و حتی والدین دانش آموز ممکن است با این کار جریمه شوند! برای خارج کردن دانش آموز در روزهای مدرسه و یا مرخصی برای یک ترم و بالاتر، والدین باید دلیل موجهی به مدرسه ارائه کنند.
آموزش در خانه در آلمان ممنوع است و والدین این حق را ندارند که از فرستادن فرزندشان به مدرسه خودداری کنند حتی اگر بخواهند او را در خانه آموزش دهد. همه والدین موظف هستند فرزندانشان را طی ضوابط خاصی به مدرسه فرستاده و مدرسه ها نیز موظف به تأمین امنیت کودکان است. این قانون از سال ۱۹۱۹ در آلمان وضع شده است.
